Mostki cieplne – czym są, jak się ich ustrzec?

Mostki cieplne to miejsca, w których mamy do czynienia z wielowymiarową wymianą ciepła, zazwyczaj większą od wymiany przez regularną część przegrody. Ich występowanie może się przyczynić do zwiększenia – nawet o 30 proc. zapotrzebowania domu na ciepło, zwiększając koszty ogrzewania domu. Bezpośrednią przyczyną występowania mostków cieplnych są błędy projektowe i wykonawcze. Czy można ich uniknąć?

Gdzie powstają mostki cieplne?

Mostki cieplne powstają w wyniku wad projektowych lub niestarannego wykonawstwa, dlatego wyróżniamy dwa rodzaje mostków cieplnych. Pierwsze z nich to geometryczne mostki cieplne – występują wszędzie tam gdzie powierzchnia przegrody od strony zewnętrznej jest różna od powierzchni przegrody od strony wewnętrznej. Drugim są konstrukcyjne mostki cieplne – powstające w miejscach pocienienia lub przerwania warstwy izolacji oraz niejednorodności konstrukcji przegrody. Drugi typ mostków musi być bezwzględnie eliminowany z budynków energooszczędnych, jeśli zależy nam na utrzymaniu jak najwyższego standardu energetycznego.

Izolowanie przegród zewnętrznych

Każdy projekt domu jednorodzinnego (i nie tylko) zawiera szczegóły konstrukcji i izolacji termicznej ścian. W praktyce często nie przestrzega się przepisów określających zakres dokumentacji projektowej. Bywa, że w projekcie nie są sprecyzowane rodzaje i odmiany materiałów izolacji cieplnej, bowiem w trakcie budowy może zostać zastosowany zły materiał. Zdarza się też, że do projektu są załączone detale, ale niewłaściwie rozwiązane. Wtedy wykonawca może nie dopatrzyć się błędu i zrealizować dom dokładnie według projektu.

Warto wspomnieć, że nawet najlepiej zaizolowane przegrody zewnętrzne nie zapewnią osiągnięcia standardu energooszczędnego, jeśli nie wyeliminuje się z konstrukcji domu mostków cieplnych.Problem mostków cieplnych należy rozwiązać w domach energooszczędnych już na etapie projektowym. Ograniczenie ilości mostków do minimum w konstrukcji budynku osiąga się poprzez zachowanie ciągłości warstwy izolacyjnej w przegrodach zewnętrznych i na ich połączeniach. W domach energooszczędnych można ją zapewnić w niemal wszystkich przypadkach. Potencjalnymi mostkami cieplnymi w budynku są:

• połączenia balkonów ze stropem,
• wieńce i nadproża ścian zewnętrznych,
• boczne ościeża otworów okiennych i drzwi balkonowych,
• ściany piwnic i wieńce stropu nad piwnicą,
• okna i parapety.

Zdj. 1. Mostki cieplne można wykryć za pomocą badania termowizyjnego

Jedynym miejscem gdzie trudno jest zapewnić ciągłość warstwy izolacji, są ściany fundamentowe. Negatywne skutki mostków termicznych można ograniczyć poprzez zastosowanie przekładek termicznych, wyizolowanie ścian fundamentowych lub wykonanie płyty fundamentowej. Zapobiega to przedostawaniu się zima pod posadzkę budynku, dzięki czemu temperatura gruntu pod budynkiem jest wyższa a straty ciepła od gruntu niższe.

Przy projektowaniu przegród należy stosować następujące zasady:

• warstwa izolacji powinna otaczać w sposób ciągły i nieprzerwany całą ogrzewaną część budynku,
• wszędzie tam, gdzie jest to możliwe, należy unikać przerw, pocienienia lub przebić w warstwie izolacji,
• jeżeli przebicie warstwy izolacji jest nie do uniknięcia, współczynnik przewodzenia ciepła materiału przebijającego w obszarze warstwy izolacji powinien być możliwie jak najniższy. Materiały które można stosować w miejscu przebić, to: gazobeton, drewno, szkło piankowe, purenit etc.
• połączenia przegród powinny być zaizolowane w sposób ciągły i nieprzerwany, a wiec np. warstwa izolacji dachu powinna łączyć się na całej długości z izolacją ściany zewnętrznej,
• w projekcie budynku powinno się unikać ostrych krawędzi, gdyż są one trudne do zaizolowania, np. szczególnie trudno jest zachować ciągłość izolacji w okolicach lukarn,
• należy stosować rozwiązania sprzyjające zachowaniu ciągłości izolacji, np. samonośne balkony i klatki schodowe oraz posadowienie na płycie fundamentowej.

Rys. 1. Ucieczka ciepła w narożu ścian zewnętrznych i stropu

Ocieplanie ścian metodą lekką mokrą

• Przeczytaj wpis: Izolacja ścian zewnętrznych. System ETICS

Podsumowanie

• Projektowanie i wykonywanie budynków energooszczędnych wiąże się z koniecznością prawidłowego rozwiązania detali architektonicznych, tak aby między innymi wyeliminować lub ograniczyć wpływ mostków cieplnych.
• Niekontrolowana ucieczka ciepła prowadzi do strat ciepła, a co za tym idzie – wzrostu kosztów ogrzewania. Mostek termiczny może przyczyniać się również do poważnych uszkodzeń elementów konstrukcji budynku.
• Do murowania pierwszej warstwy warto zastosować materiał o wysokiej izolacyjności termicznej. Wpływa to na ograniczenie mostka termicznego na granicy ściany fundamentowej i nośnej.
• Budowanie z elementów systemowych wraz z odpowiednimi zaprawami pozwala uzyskać jednorodną konstrukcję bez mostków termicznych.
• Pamiętajmy, że staranne wykonanie izolacji, dokładność oraz stosowanie się do zasad budowy według wybranego systemu skutkuje powstaniem ciepłego domu.

Zdjęcia: fotolia.pl

Rysunek: bogumilabytnar.pl