Ogrzewanie podłogowe. Porady projektowe i wykonawcze

Wodne ogrzewanie podłogowe ma bardzo dużo zalet – ze ścian znikają grzejniki, a użytkownikom zapewnia komfort użytkowania oraz niskie koszty eksploatacji. Jednak na zdecydowanych czyha wiele pułapek związanych z jego instalacją. Dlatego podpowiadam co musisz wiedzieć, aby bezbłędnie zaprojektować i wykonać wodne ogrzewanie podłogowe we własnym domu, by ustrzec się przed najczęściej popełnianymi błędami.

Jak działa ogrzewanie podłogowe?

Wodne ogrzewanie podłogowe to w uproszczeniu rury umieszczone pod posadzą, w których przepływa woda grzewcza o niskiej temperaturze, od 35 do 55°C. Ciepło z wody trafia do podłogi, ogrzewając ją do temperatury wyższej o kilka stopni od tej, która ma być w pomieszczeniu – dzięki temu cała płyta podłogowa staje się grzejnikiem. Podłoga oddaje ciepło przez promieniowanie, zapewniając optymalny rozkład temperatury w pomieszczeniu, odczuwalna temperatura posadzki utrzymuje się w granicach 26°C do 29°C – czyli odczujemy, że podłoga jest tylko lekko ciepła. Wodne ogrzewanie podłogowe jest bardziej kłopotliwe podczas montażu, i wymaga o wiele większych przygotowań już na wstępnym etapie projektowania domu czy mieszkania – ale za to eksploatacja kosztuje znacznie mniej niż podłogowe ogrzewanie elektryczne czy w przypadku korzystania z grzejników konwekcyjnych.

Underfloor-Heating-5

Rys. 1. Przekrój instalacji ogrzewania połogowego

Solidny projekt to podstawa

Ogrzewanie podłogowe wymaga instalacji na stabilnym i dobrze wypoziomowanym podłożu, dlatego decyzja o jego montażu powinna zostać zaplanowana już na etapie projektowania budynku. Należy dodać że montaż wodnego ogrzewania podłogowego wymaga położenia odpowiednio grubej warstwy izolacyjnej pod całą powierzchnią podłogi oraz wylania warstwy zaprawy (jastrychu) – która podnosi poziom podłogi o co najmniej kilka centymetrów.

Planując rozmieszczenie ogrzewania podłogowego należy uwzględnić umiejscowienie instalacji sanitarnych, konieczna jest również znajomość przyszłej zabudowy pomieszczeń m.in. szaf wnękowych, zabudowanych szafek i innych elementów – które zastawią podłoże. Znacznie lepiej będzie ustawiać meble na nóżkach, ponieważ nie dotykają one bezpośrednio podłogi i umożliwiają cyrkulację ogrzanego powietrza. Przydatna będzie znajomość przeznaczenia konkretnych pomieszczeń oraz rodzaj wykończenia podłogi (płytki, panele, wykładziny itp.). Ogrzewanie podłogowe jest najczęściej instalowanym typem ogrzewania w takich pomieszczeniach jak hol, przedpokój, łazienka, kuchnia, salon itp.

Kompletny projekt techniczny instalacji ogrzewania podłogowego zawiera:

  • obliczenia strat cieplnych poszczególnych pomieszczeń,
  • parametry obliczeniowe pracy instalacji,
  • sposób rozprowadzania pętli ogrzewania podłogowego z podaniem rozstawu rur i długości pętli,
  • rodzaj i specyfikację materiałów instalacyjnych,
  • rodzaj i grubość izolacji cieplnej,
  • zalecenia (wytyczne) wykonania i regulacji instalacji.

Czy podłoga drewniana jest dobrym rozwiązaniem?

I tak i nie. Należy pamiętać, że drewno jest kiepskim przewodnikiem ciepła, dla przykładu drewno dębu grubości 0,8 cm przewodzi tylko 25 W/(m²·K). Jako warstwę wykończeniową podłogi stosuje się materiały o dobrej przewodności cieplnej, aby nie stanowiły blokady dla przenikania ciepła. Z tych względów zalecane jest stosowanie posadzek ceramicznych lub kamiennych (np. marmurowych czy granitowych), które dobrze przewodzą ciepło.

Mimo to możliwe jest ułożenie drewnianej posadzki na ciepłym podkładzie, o ile zdecydujemy się na właściwy gatunek drewna i rodzaj elementów. Najlepiej postawić na drewno o niewielkim współczynniku skurczu i długim czasie osiągania równowagi higroskopijnej, na przykład dąb, doussie, iroko, merbau albo tek. Wykonana z niego posadzka nie powinna być zbyt gruba, maksymalna grubość parkietu lu desek nie powinna być większa niż 1,5 cm. Zastosowanie grubszej nie tylko podniesie koszty ogrzewania, ale także obniży względną wilgotność powietrza w pomieszczeniu nawet o 25 proc. doprowadzając do powstania w posadzce szerokich szczelin. Należy unikać gatunki drewna, których charakteryzuje wysoki współczynnik skurczu, w dużym stopniu zmieniają wymiary pod wpływem zmian wilgotności i temperatury – na przykład buk, brzoza.

Podłogówkę najczęściej wykańcza się płytkami ceramicznymi, ze względu na niski opór cieplny tego materiału. Terakotę stosuje się zwykle do wykończenia podłóg w łazienkach, kuchniach i przedpokojach – we wszystkich tych pomieszczeniach ogrzewanie podłogowe sprawdza się znakomicie.

Jakie źródło ciepła?

Temperatura wody zasilającej instalację ogrzewania podłogowego musi być niższa niż w typowym centralnym ogrzewaniu z grzejnikami konwekcyjnymi. Nie powinna przekraczać 55°C, a wystarczy 35°C. Z tego względu taki system jest uznawany za optymalny, gdy ciepło dostarcza nowoczesny kocioł kondensacyjny. Alternatywnym rozwiązaniem są pompy ciepła, które są z założenia urządzeniami niskotemperaturowymi, dlatego doskonale współgrają z ogrzewaniem podłogowym.

schemat podłogówka

Rys. 2. Ułożenie rur wodnego ogrzewania podłogowego

Komfort i stabilna temperatura

Należy zadbać aby ogrzewanie podłogowe mogło być rzeczywiście komfortowe dla użytkowników, temperatura podłogi nie może być zbyt wysoka. Wynika to głównie z konieczności niedopuszczenia do przekroczenia maksymalnej temperatury powierzchni posadzki – ze względów zdrowotnych i odczuwania 29°C, a jeszcze lepiej 26°C. Wyższa temperatura, sięgająca 35°C może być zlokalizowana w pobliżu okien – ze względu na występujące tam straty ciepła, natomiast w łazienkach 34°C. Rozstaw rur czy kabli grzewczych powinien być obliczony w zależności od parametrów wody w instalacji, grubości wylewki i materiału posadzki. Nieprawidłowy montaż lub brak odpowiednich urządzeń regulacyjnych może skutkować przegrzaniem pomieszczeń, albo wręcz przeciwnie – zbyt niską temperaturą ogrzewania.

Aby zapewnić w ogrzewanych pomieszczeniach warunki komfortu cieplnego, temperatura podłogi nie powinna być wyższa niż:

  • 35°C w strefie brzegowej pomieszczeń,
  • 33°C w łazienkach i kuchniach,
  • 29°C w pomieszczeniach mieszkalnych i biurowych,
  • 27°C w pomieszczeniach roboczych.

Zalecenia dla projektantów

Projektując ogrzewanie podłogowe należy na wstępie:

  • Dokładnie rozplanować ustawienie mebli w pomieszczeniach,
  • dobrać materiał którym wykończona będzie podłoga – warto użyć posadzek kamiennych lub ceramicznych dobrze przewodzących ciepło,
  • założyć wysokość podłogi grzejnej,
  • wykonać odpowiednią izolację termiczną podłogi posadzki, jeśli wcześniej nie była wykonywana,
  • założyć temperaturę zasilania czynnika grzewczego (nie powinna przekraczać 55°C),
  • wyznaczyć prędkość przepływającej wody w przewodach grzewczych (0,15-0,6 m/s),
  • dobrać maksymalną długość rury obwodu grzewczego (Ø 16 mm) – powinna wynosić do 90 m.

Montaż ogrzewania podłogowego

Zanim zaczniemy instalować ogrzewanie podłogowe trzeba zadbać o kilka szczegółów:

  • w domu powinny być zakończone wszelkie prace montażowe instalacji elektrycznych i sanitarnych, zamontowana stolarka okienna i drzwiowa, oraz wykonane prace tynkarskie,
  • bardzo ważne jest staranne przygotowanie podłoża, nierówności nie powinny przekraczać 2-3 mm/m i 5-8 mm na całej długości pomieszczenia,
  • podczas wykonywania posadzki instalacja powinna być pod ciśnieniem (0,2-0,3 MPa), w celu wykazania ewentualnych uszkodzeń rurociągów,
  • przy wylewaniu betonu temperatura materiału a także pomieszczenia nie powinna być nisza niż 5°C,
  • po okresie dojrzewania wylewki a przed układaniem wykładziny podłogowej, płytę należy wygrzać,
  • między płytą podłogową a konstrukcją budynku musi znajdować się tzw. dylatacja (o szerokości co najmniej 0,5 cm), dzięki niej podłoga będzie mogła odkształcać się pod wpływem temperatury.

Jak sprawdza się wodne ogrzewanie ścienne?

Podsumowanie

  • Ogrzewanie podłogowe to najkorzystniejszy dla człowieka system ogrzewania, uwzględniający fizjologiczny rozkład temperatury ciała – cieplej jest przy stopach, chłodniej – przy głowie.
  • Ogrzewanie podłogowe jest ogrzewaniem niskotemperaturowym, tzn. że powierzchnie grzewcze są ciepłe, ale ich temperatura nie przekracza temperatury skóry człowieka i jest zbliżona do temperatury powietrza.
  • Ogrzewanie niewidoczne, grzejniki nie zajmują miejsca na ścianach czy podłodze, podłogówka zapewnia znacznie większą swobodę aranżacji wnętrz.
  • Wyższy o 30 proc. koszt inwestycji niż w przypadku instalacji z grzejnikami – wynika to z budowy grzejnika podłogowego – rury grzewcze ułożone są na dobrze zaizolowanym stropie i przykryte kilkucentymetrową warstwą betonu.

Zdjęcie: fotolia.pl

Rysunki: euroclimatic.it, prandelli.pl

Napisz komentarz
23
  1. Właśnie jestem przed etapem układania ogrzewania podłogowego w moim nowym domu. Pewnie wszystko ruszy dopiero po nowym roku, ale porady się przydadzą. Dzięki.

    1. Przy dobrze zrobionej i wyregulowanej podłogówce nie powinno się czuć żadnego ciepła w stopy. Ciepła w dotyku posadzka będzie wtedy jak izolacja cieplna budynku jest słaba i trzeba mocno grzać ale w nowych budynkach nie powinno to mieć miejsca.

  2. Ogrzewanie podłogowe jest już dzisiaj standardem, ale najważniejsze by w całym projekcie zachować umiar. Materiałem, który powinien „przykryć” ogrzewanie są ceramiczne płytki, a czy można się spotkać z innym rozwiązaniem?

    1. Najlepsza jest ceramika, ładnie wygląda i łatwiej utrzymać ja w czystości, kamień również dobrze przewodzi ciepło, jednak barierą jest cena, Drewno źle znosi zmiany temperatury – stąd najczęściej stosuje się panele podłogowe (cieńsze niż parkiet) układane jako podłoga pływająca. Pozdrawiam!

      1. Podłoga pływająca to jedno z najgorszych rozwiązań przy ogrzewaniu podłogowym ze względu na duży opór cieplny podkładu. Dodatkowo akustyka takich podłóg jest na bardzo niskim poziomie. Dużo lepszym rozwiązaniem jest deska dębowa dwuwarstwowa (obydwie warstwy dębowe) grubości 11mm klejona do podłoża.

    2. Od ponad 10 lat mam cały dom z podłogówką, część pokoi jest wyłożona płytkami, pół salonu parkiet merbau lakierowany, pokój gościnny parkiet dąb lakierowany, sypialnia parkiet merbau olejowany, pokoje dziecka i hall na piętrze panele, reszta płytki. Gdybym budował ponownie nie lakierowałbym parkietów, olej jest o wiele lepszy. pod panele widziałem specjalne podkłady do podłogówki, mają lepszy współczynnik przenikania. Zasilanie z pompy ciepła, teraz zastanowiłbym się nad transformatorem ciepła. Polecam ten rodzaj ogrzewania, samopoczucie zimą o wiele lepsze niż w przypadku grzejników, nie ma szybkiej cyrkulacji powietrza przy grzejnikach, rozkład temperatur bardzo zbliżony do idealnego. Pozdrawiam.

  3. Jako firma instalacyjna od wielu lat montujemy ogrzewania podłogowe i właściwie doradzamy je do wszystkich systemów grzewczych oprócz kotłów na paliwo stałe.
    Nasi klienci kładą na podłogówkę przeróżne podłogi i właściwie nigdy nie mieliśmy reklamacji że coś się dzieje nie tak. Przed ułożeniem ogrzewania podłogowego ZAWSZE konsultujemy z inwestorami jaki będzie typ podłogi oraz rozmieszczenie mebli żeby odpowiednio dobrać rozstawy podłogówki – unikamy ew. niedogrzania pomieszczenia.
    Kilka lat temu ułożyliśmy ogrzewanie podłogowe w nowowybudowanym kościele. Sprawdza się znakomicie. Dwa lata temu położono na podłogówce podłogę kamienną – mieliśmy obawy czy podłogówka da radę – ale działa bez zarzutu. Przy montażu podłogówki bardzo ważny jest materiał (dobrej jakości) i doświadczeni fachowcy – wtedy mamy gwarancję że będzie działać poprawnie no i tanio!

  4. Czy ogrzewanie podlogowe sprawdzi sie w mieszkaniu 45metrowym , w ktorym obecnie sa dwa piece kaflowe? Mielismy pomysl na ogrzewanie kominkowe, jesnak kominiarz to zakwestionowal z uwagi na zbyt waski komin, dlatego szukamy teraz alternatywy…

    1. Dzień dobry Małgorzato, w mieszkaniach mieszczących się w budynkach wielorodzinnych z powodu braku odpowiedniej wentylacji i kominów spalinowych najlepiej sprawdza się ogrzewanie elektryczne. Żeby móc grzać elektrycznie, należy zapewnić odpowiedniej wielkości przydział mocy elektrycznej, a w starym budownictwie może być z tym problem (często jest to związane z przebudową instalacji elektrycznej). Najlepiej w tej roli sprawdzą się ogrzewacze akumulacyjne, w poszczególnych pomieszczenie instalujemy grzejniki o określonej mocy. Koszt wykonania takiej instalacji powinien zmieścić się w kwocie 7 tys. + koszt przebudowy przyłącza elektrycznego. Pozdrawiam!

  5. Dobrze zaprojektowane i poprawnie wykonane ogrzewanie podłogowe to najlepszy moim zdaniem system ogrzewania w domu, ale czy jest wykonany prawidłowo o tym właściciel dowiaduje się niestety dopiero po kilku sezonach. Jeśli jest wykonany źle – niestety czeka właściciela poważny remont.

  6. Witam czy jest prawnie unormowane, ułożenie rurek instalacji np na pokój na ilość metrów kwadratowych. Idąc dalej czy rurki mogą isć przez ścianki działowe? I ilosć położonych rurek w układzie zbiorczym. Mieszkanie ma około 60 metrów kw. Pozdrawiam.

    1. Witaj Karolu, niestety ten komentarz musiał mi umknąć, ale nie pozostawię go bez odpowiedzi. Nie ma kwestii prawnych regulujących ułożenie rur ogrzewania podłogowego, powierzchnia grzejna podłogi musi pokryć zapotrzebowanie na ciepło w pomieszczeniu – moc takiego grzejnika określa się w oparciu o moc 1m2 podłogi, ta uzależniona jest od średnicy, rozstawu i długości rur. Rury nie mogą pokrywać na całej długości ściany działowej. Moc grzejnika podłogowego określa się w oparciu o straty ciepła w pomieszczeniu, pozdrawiam!

  7. Dzień dobry,
    Mam do Pana pytanie. Kupiłem dom, w którym na pierwszym poziomie zastosowano wodne ogrzewanie podłogowe. Jak do tej pory sprawdza się znakomicie. Mam tylko jeden problem, płytki, które są położone na podłodze bardzo mi się nie podobają i chciałbym je wymienić. Czy jest to możliwe? Czy można skuć starą terakotę i położyć nową nie uszkadzając i nie niszcząc ogrzewania podłogowego?

    1. Witaj Dariuszu, nie widzę problemu z wymianą płytek – głównym elementem ogrzewania podłogowego jest wylewka z rurami, warstwa wykończeniowa odpowiada za przekazywanie ciepła do otoczenia. Terakota i płyty ceramiczne to najlepsze materiały do podłogówki, pozdrawiam!

  8. Robie remont domu, ale dopiero w kolejnym etapie będe remontować salon. Chciałabym zastosować ogrzewanie podłogowe na całym parterze. Czy da sie jakoś wypuścić rurki od ogrzewania na „ślepo” tak żeby potem dorobić ogrzewanie w salonie?

    1. Witaj Magdo, wykonanie ogrzewania podłogowego na całej kondygnacji z pominięciem salonu (tzn. zostawić go na później) wydaje mi się nie praktycznym rozwiązaniem. Niestety przewody rur ogrzewania podłogowego nie zostawia się na „ślepo”, wszystkie muszą mieć początek i koniec w rozdzielaczu. Jeżeli w późniejszym czasie będziesz chciała dołączyć dodatkową pętle grzewczą, konieczne będzie skucie podłogi prowadzącej do rozdzielacza, pozdrawiam!

  9. Witam.
    Mam ogrzewanie podłogowe w salonie, przedpokoju i w łazienkach na parterze oraz I. piętrze.
    Po roku, stwierdziłem,że popełniłem błąd nie dając ogrzewania podłogowego w gabinecie na parterze i pokoju syna na I. piętrze.
    Jest możliwość „podłączenia” tych dodatkowych pokoi, bez większej demolki? ( na podłogach są wysokiej klasy panele)

    Pozdrawiam
    AS

  10. W odniesieniu do cytowanego fragmentu artykułu, cytuję „Wykonana z niego posadzka nie powinna być zbyt gruba, maksymalna grubość parkietu lu desek nie powinna być większa niż 1,5 cm. Zastosowanie grubszej nie tylko podniesie koszty ogrzewania, ale także obniży względną wilgotność powietrza w pomieszczeniu nawet o 25 proc. doprowadzając do powstania w posadzce szerokich szczelin..” – proszę o informację w jakim stopniu wzrośnie koszt eksploatacji podłogi ogrzewanej w dobrze ocieplonym budynku przy zamianie parkietu dębowego grubości 15 mm na parkiet grubości 20 mm? Jeszcze jedno pytanie z czego wynika tak drastyczny spadek wilgotności powietrza w pomieszczeniu przy zainstalowanie grubszego parkietu? Pozdrawiam T.W.

  11. Witam,w całym budynku wykonałem ogrzewanie podłogowe i dopiero po zalaniu betonem zorientowałem się że nie nie pozakładałem rur osłonowych w miejscach dylatacji w otworach drzwiowych i w dużym salonie gdzie dylatacja dzieli go na pół.
    Proszę napisać mi jakie konsekwencje mogą mnie z tego tytułu czekać i czy mogę jeszcze coś temu zaradzić?
    Pozdrawiam W. J.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *