Ogrzewanie wodne. Grzejniki ścienne czy podłogowe?

Ogrzewanie wodne to najpopularniejszy system ogrzewania domu, biura czy mieszkania. Może współpracować z grzejnikami ściennymi, które są stosunkowo tanie i łatwe w montażu, lub z ogrzewaniem podłogowym – który zapewnia idealny rozkład temperatury w pomieszczeniach. Przy wyborze grzejników ściennych należy zwracać uwagę nie tylko na ich wygląd i moc, ale również na materiał, z którego są wykonane. Z kolei ogrzewanie podłogowe wymaga starannego wykonania prac instalacyjnych i budowlanych. Zanim przystąpimy do wyboru instalacji rozprowadzającej ciepło w naszym domu, porównajmy zalety i wady obu rozwiązań.

Ogrzewanie wodne – jak działają grzejniki ścienne?

Ogrzewanie domu jest nie tylko kwestią efektywnego kotła i prawidłowo wykonanej instalacji, liczy się także odpowiedni dobór grzejników ściennych do każdego pomieszczenia. Grzejniki są podstawowym elementem każdej instalacji centralnego ogrzewania, ich zadaniem jest dostarczanie ciepła do pomieszczeń i utrzymanie w nich odpowiedniej temperatury. Grzejniki przekazują ciepło do otoczenia przez konwekcję, gdy przepływające przez nie powietrze ogrzewa się (niewiele ciepła przekazywane jest przez promieniowanie). Przy jego wyborze warto zwrócić uwagę nie tylko na takie cechy jak wygląd i moc, ale na materiał z którego są wykonane, pojemność wodną i konstrukcję, która ma wpływ na sposób przekazywania ciepła.

W tradycyjnym ogrzewaniu grzejnikowym przyjmuje się temperaturę zasilania czynnika grzecznego 90°C i powrotu 70°C, w zależności od budowy grzejnika różny jest udział promieniowania cieplnego w bilansie jego mocy grzewczej. W budownictwie mieszkaniowym stosowane są cztery podstawowe typy grzejników: członowe, konwektorowe, aluminiowe i płytowe.

Podział grzejników ściennych

• Grzejniki członowe (żeliwne lub stalowe) – są zbudowane z pojedynczych członów połączonych ze sobą w zestawy, najczęściej za pomocą tzw. nypli. Wydajność cieplna takich grzejników jest sumą wydajności poszczególnych członów. Ukształtowane w nich kanały cyrkulacyjne zapewniają odpowiednie ukierunkowanie strumienia ciepłego powietrza. Ciepło jest przekazywane główne przez konwekcje (85-92 proc). Tylko do 15 proc. ciepła jest oddawane przez promieniowanie.
• Grzejniki konwektorowe (konwektory) – są zbudowane z rur, najczęściej miedzianych, na które nasunięto płyty aluminiowe. Płyty, trwale połączone z rurami, tworzą element grzejny. Elementy grzejne w konwektorach są obudowane, a wymiana ciepła następuje przez grawitacyjny ruch powietrza (konwekcję) – zatem nadają się wyłącznie pod okna. Niektóre grzejniki konwektorowe, mające obieg powietrza wymuszony przez wentylator, nazywa się klimakonwektorami. Klimakonwektory znajdują zastosowanie w systemach grzewczo-chłodzących, zasilanych pompami ciepła z opcją chłodzenia.
• Grzejniki aluminiowe – są wykonane jako odlew aluminiowy z wewnętrznymi kanałami powietrznymi. Grzejniki tego typu łączą cechy grzejników członowych i konwektorowych. Oddają ciepło głównie przez konwekcję, natomiast 4-8 proc. przez promieniowanie. Nagrzewają się szybko, dzięki dużej przewodności cieplnej, są lekkie i mają niewielką pojemność cieplną. Można je stosować w instalacjach z rurami stalowymi lub tworzywa sztucznego oraz w instalacjach z zaworami termostatycznymi.
• Grzejniki płytowe – są wykonane z płaskich lub profilowanych płyt stalowych. Niewielka głębokość tych grzejników (30-150 mm) pozwala stosować je bez konieczności wykonywania specjalnych wnęk grzejnikowych. Grzejnik może mieć jedną, dwie lub trzy płyty grzejne. Od liczby i wielkości płyt zależy wydajność cieplna grzejnika. Grzejniki płytowe charakteryzują się znaczną powierzchnią promieniowania skierowaną w stronę pomieszczenia. Dzięki takiej konstrukcji stosunkowo duża ilość ciepła (do 35 proc.) jest oddawana przez promieniowanie, pozostałe ciepło grzejniki płytowe oddają przez konwekcję.

Grzejniki ścienne – jak je rozmieścić?

W pomieszczeniach z grzejnikami lub konwektorami występuje stały przepływ powietrza, prędkość ruchów konwekcyjnych jest właściwe niewyczuwalna. Występująca cyrkulacja powietrza w pomieszczeniu decyduje o rozkładzie temperatury. W pomieszczeniach z grzejnikami konwekcyjnymi, miejsce ustawienia grzejnika i wyposażenie go w ewentualne osłony ma znaczący wpływ na odpowiedni rozkład temperatury.

Odpowiednie umiejscowienie grzejników pozwala na oszczędność w ogrzewaniu, równomierny rozkład temperatury w pomieszczeniu, a ze względów estetycznych – na swobodne zaplanowanie układu mebli wewnątrz każdego z pokoi. Najlepszymi miejscami do instalacji grzejników są rejony o największych stratach ciepła, w pokojach mieszkalnych są to strefy podokienne – w odpowiednich odległościach 10 cm nad podłogą i 10 cm poniżej parapetu. Gorące powietrze unosząc się w górę tworzy tzw. kurtynę powietrzną blokując dostęp chłodnemu powietrzu bijącemu od ścian i okien. Aby zapewnić odpowiednią cyrkulacje ciepłego powietrza nie należy zasłaniać grzejników obudowami, meblami czy ciężkimi zasłonami.

Ogrzewanie podłogowe – ciepło i ekonomicznie?

Ogrzewanie podłogowe to bardzo komfortowe i ekonomiczne ogrzewanie płaszczyznowe. W ogrzewaniu płaszczyznowym do 70 proc. ciepła jest oddawane przez promieniowe. Ogrzewanie podłogowe jest niskotemperaturowym systemem grzewczym wykorzystującym powierzchnię podłogi jako źródło emisji ciepła. Wymagania technologiczne dotyczące nieprzekraczania średniej temperatury grzejnika (odczuwalna temperatura posadzki utrzymuje się w granicach 26°C do 29°C) zacznie ograniczają wielkość strat ciepła pomieszczeń, w których grzejnik podłogowy stanowi ogrzewanie podstawowe.

Zdj.1. Powodem zainteresowania ogrzewaniem podłogowym jest to, że jest ono niewidoczne

Wodne ogrzewanie podłogowe jest zbudowane z rur miedzianych lub wykonanych z tworzywa sztucznego, ułożonych na warstwie izolacyjnej, powierzchni stropu. Rury pokryte są warstwą jastrychu (betonu i szlichty) o grubości 50-80 mm. Rury ogrzewania podłogowego ułożone są w formie wężownicy lub spirali i przymocowane do podłoża zapinkami. Długość pętli i odstępy pomiędzy rurami decydują o mocy grzewczej uzyskiwanej z powierzchni podłogi. Na styku podłogi ze ścianą zewnętrzną rury są zwykle zagęszczone, tak aby różnica temperatury w całym pomieszczeniu nie przekraczała 3°C.

Zainteresowanie ogrzewaniem podłogowym jest obecnie znacznie większe niż kilka lat temu, wynika to z następujących  powodów:

• coraz częściej do ogrzewania domów wybierane są niskotemperaturowe źródła ciepła (kotły kondensacyjne, pompy ciepła, kolektory słoneczne) doskonale współpracujące z instalacjami ogrzewania podłogowego,
• niska temperatura wody grzewczej,
• elementy grzejne są niewidoczne, dzięki czemu można lepiej wykorzystać przestrzeń mieszkalną,
• równomierny rozkład temperatury w pomieszczeniu, temperatura w płaszczyźnie poziomej jest stała – nie występują strefy przegrzania,
• oszczędność energii cieplnej rzędu 20-30 proc. w porównaniu do tradycyjnej instalacji grzejnikowej.

Projekt i wykonanie wodnego ogrzewania podłogowego

• Przeczytaj wpis: Ogrzewanie podłogowe. Porady projektowe i wykonawcze

Podsumowanie

• Wybór grzejników ściennych lub ogrzewania podłogowego to jeden z najważniejszych dylematów, jakie musimy rozwiązać, decydując o instalacjach w domu.
• Grzejniki ścienne powinno się umieszczać na ścianach zewnętrznych, a jeśli to tylko możliwe – pod oknami. Zimne powietrze, napływające do pomieszczenia (przez nieszczelności w oknach lub nawiewniki), jest bowiem bezpośrednio ogrzewane przez kaloryfer.
• W pomieszczeniu z ogrzewaniem podłogowym, najcieplej jest oczywiście przy podłodze, a chłodniej przy suficie. Ciepło, a wraz z nim również drobinki kurzu, nie krąży wzdłuż ścian, lecz rozchodzi się równomiernie w całym pomieszczeniu – od podłogi ku sufitowi.
• Decyzję o wyborze sposobu ogrzewania każdy musi podjąć sam, uwzględniając różne uwarunkowania techniczne, zakup materiałów, ceny za robociznę, czy wreszcie swoje upodobania estetyczne.

Zdjęcia: fotolia.pl